सुरक्षा केवल औपचारिकता होइन, यो मानव चेतनाको संस्कार हो । सभ्य समाजको पहिचान भवनको उचाइ वा सडकको चौडाइले होइन, त्यस समाजले कति सचेत भएर आफ्नो नागरिकको जीवन सुरक्षित राख्छ भन्नेमा निहित हुन्छ । निर्माण स्थल वा औद्योगिक क्षेत्रहरूमा देखिने विभिन्न रङका हेलमेटहरू केवल टाउको ढाक्ने कवच होइनन् । ती हुन् कर्तव्य, जिम्मेवारी र अनुशासनका प्रतीक हुन । हरेक रङले एउटा विशेष भूमिका, चेतना र कार्य संस्कृति जनाउँछ जो निम्न छन् ।
सेतो हेलमेट : विवेक र नेतृत्वको उज्यालो
सेतो रङ पवित्रता, स्पष्टता र विवेकको प्रतीक हो । यसै कारण, सेतो हेलमेट म्यानेजर, इन्जिनियर वा सुपरभाइजरहरूले लगाउँछन् । उनीहरूको कार्य निर्देशन, योजना र जिम्मेवारीमा केन्द्रित हुन्छ । सेतो हेलमेटले हामीलाई सम्झाउँछ- “नेतृत्व भनेको आदेश होइन, विवेकपूर्ण मार्गदर्शन हो ।”
सेतो हेलमेट नेतृत्वमा शान्ति, सोचमा पारदर्शिता र निर्णयमा न्यायको प्रतीक हो ।
पहेँलो हेलमेट : श्रम र सृजनाको उज्यालो
पहेँलो रङ सूर्यको उज्यालोजस्तो हो, ऊर्जाशील र जीवन्त । यसैले पहेँलो हेलमेट मजदुर र फिल्ड वर्करको पहिचान हो । उनीहरूको पसिनाले जग बन्छ, ढुङ्गाले आकार पाउँछ र सपना मूर्त रूप लिन्छ । पहेँलो हेलमेटले स्मरण गराउँछ : 'सभ्यताको जग श्रमिकका हातमा छ।'
यो रङ श्रमको गौरव र सृजनाको प्रतीक हो, जसले सभ्यतालाई धरातलमा उभ्याएको छ ।
नीलो हेलमेट : प्रविधि र सावधानीको चिन्ह
नीलो रङ आकाशको जस्तो गहिरो र शान्त हुन्छ । यसैले नीलो हेलमेट इलेक्ट्रिसियन, टेक्निसियन र प्राविधिक कर्मचारीहरूको पहिचान हो । उनका हातमा बिजुलीको तार हुन्छ, जसको सानो गल्तीले ठुलो क्षति निम्त्याउन सक्छ । त्यसैले, नीलो हेलमेट लगाउनेहरू ज्ञान र सावधानीका संरक्षक हुन् । नीलो रङले सन्देश दिन्छ : 'सफलता त्यतिबेलामात्र सुन्दर हुन्छ, जब त्यसमा सावधानीको सन्तुलन हुन्छ।'
हरियो हेलमेट : स्वास्थ्य र जीवनको पहरेदार
हरियो रङ प्रकृतिको, जीवनको र शान्तताको प्रतीक हो । यसैले हरियो हेलमेट सेफ्टी अफिसर वा स्वास्थ्य सुरक्षा अधिकारीहरूको पहिचान हो । उनका आँखामा निरीक्षण, हृदयमा करुणा र कार्यमा सतर्कता हुन्छ ।
हरियो हेलमेटले चेताउँछ : 'सुरक्षा कुनै विकल्प होइन, यो जीवनप्रतिको सम्मान हो ।'
सुरक्षाको संस्कार हरेक श्रमिक, हरेक म्यानेजर र हरेक संस्थाको आत्मा बन्नु पर्छ ।
रातो हेलमेट : साहस र समर्पणको प्रतीक
रातो रङ आगो, ऊर्जा र बलिदानको प्रतीक हो । यसैले रातो हेलमेट फायर ब्रिगेड र उद्धारकर्मीहरूले लगाउँछन् । जब सब टाढा भाग्छन्, रातो हेलमेटधारीहरू आगोभित्र पस्छन् । उनीहरूका हातमा साहस, हृदयमा समर्पण र अनुशासनमा मानवता हुन्छ । रातो हेलमेट भन्छ : 'साहस डरको अभाव होइन, डर बिचको जिम्मेवारी हो ।' यो रङ मानवीय समर्पण र बलिदानको उज्यालो प्रतीक हो ।
कालो हेलमेट : मौन श्रम र साधारणतामा महानता
कालो रङ मौनता, गम्भीरता र धरातलको प्रतीक हो । यसैले कालो हेलमेट साधारण मजदुर वा सहायक कर्मचारीहरूले लगाउँछन् । उनीहरूको काम सबैभन्दा बढी देखिन्छ, तर सबैभन्दा कम मूल्याङ्कन हुन्छ । तर वास्तविकता के हो भने- सभ्यताको मेरुदण्ड यही कालो हेलमेटधारी हातहरू हुन् ।
कालो हेलमेट मौन भएर पनि बोल्छ : 'साधारण कामदारहरूबिनाको संसार अधुरो छ।' यो रङ सादगी र आत्मसम्मानको परिचायक पनि हो ।
रङहरूको समरसता : सभ्यताको चित्र
निर्माण स्थलमा जब यी सबै रङका हेलमेटहरू एकैसाथ देखिन्छन् - सेतो विवेक, पहेँलो श्रम, नीलो सावधानी, हरियो सुरक्षा, रातो साहस र कालो समर्पण - त्यो दृश्य केवल कामको होइन, त्यो सभ्यताको जीवित चित्र हो । यी रङहरूले फरक जिम्मेवारी जनाउँछन्, तर एउटै लक्ष्य बाँड्छन् - जीवन सुरक्षित राख्ने, सृष्टि सन्तुलित बनाउने र सभ्यतालाई स्थायित्व दिने ।
निष्कर्ष : हेलमेट चेतनाको प्रतीक हो
हेलमेट केवल टाउको ढाक्ने कवच होइन- यो जीवनप्रतिको उत्तरदायित्व र चेतनाको अभिव्यक्ति हो। यसका रङहरूले हामीलाई सिकाउँछन् :
सेतो विवेकमा नेतृत्व होस्,
पहेँलो श्रममा इमान्दारी होस्,
नीलो प्रविधिमा सावधानी होस्,
हरियो सुरक्षामा संवेदनशीलता होस्,
रातो जोखिममा साहस होस्,
र कालो मौनतामा आत्मसम्मान होस् ।


































































